Depresja, jako dolegliwość psychiczna, powoduje utratę zdolności do prawidłowej pracy i normalnego funkcjonowania. W związku z tym coraz większa liczba osób cierpiących na ten stan zdrowia szuka ulgi za pomocą leków przeciwdepresyjnych. Niestety, często dochodzi do przedawkowania tych farmaceutyków, co wynika z dążenia do zwiększenia ich efektu terapeutycznego. Jakie symptomy mogą wskazywać na toksyczne działanie leków stosowanych w psychiatrii? Mogą to być zaburzenia wegetatywne, czyli problemy z prawidłowym funkcjonowaniem narządów wewnętrznych, jak również zaburzenia świadomości.
Ogromnym problemem zdrowotnym staje się depresja, choroba dotykająca coraz szersze grupy wiekowe. Szacuje się, że co dziesiąty pacjent zmaga się z pełnoobjawową depresją, a liczba osób doświadczających epizodów depresyjnych jest dwa razy większa. Najbardziej niepokojący jest fakt, że aż 50% wszystkich przypadków depresji nie jest właściwie diagnozowanych i jedynie połowa z tych prawidłowo zidentyfikowanych jest odpowiednio leczona. Dlatego tak ważne jest rozwinięcie świadomości symptomów depresji, co pozwoli na szybkie wdrożenie terapii. Warto jednak podkreślić, że samodzielne zażywanie leków to nie wszystko – równie kluczowa jest pomoc psychologiczna.
Depresję można zidentyfikować na podstawie kilku kluczowych objawów. Są nimi między innymi stopniowe zanikanie radości życia, spadek aktywności oraz utrata zainteresowań. Osoby cierpiące na depresję odczuwają apatię i przewlekłe zmęczenie. Charakterystyczne dla nich jest również rygorystyczne ocenianie swojej przeszłości, teraźniejszości i przyszłości, które widzą w ciemnych barwach. Często pojawia się poczucie bezsensu życia i beznadziejności, co może prowadzić do myśli samobójczych. Do objawów towarzyszących należą zaburzenia snu, problemy z koncentracją i pamięcią, u kobiet mogą występować problemy z cyklem miesiączkowym, a u obu płci obniżenie libido.
Leczenie depresji może wymagać lat terapii, potrzeba przy tym cierpliwości i zaufania do procesu terapeutycznego. Leki stosowane w tej terapii nie uzależniają pacjenta, więc można je bezpiecznie przyjmować przez długi czas. Wybór odpowiedniego leku zależy od wielu czynników, takich jak obraz kliniczny czy choroby współistniejące. Najczęściej wykorzystywane leki to trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne (TLPD), selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), inhibitory monoaminooksydazy (IMAO) oraz atypowe leki przeciwdepresyjne.
Zatrucie trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi jest poważnym problemem, zwłaszcza dla osób cierpiących na depresję. Leki te, obejmujące takie substancje jak imipramina, dezypramina, amitryptylina, doksepina, działają przez hamowanie zwrotnego wychwytu noradrenaliny i serotoniny przez zakończenia synaptyczne. Efektem tego jest zwiększone stężenie tych neuroprzekaźników w przestrzeni synaptycznej, co skutkuje pożądanym efektem nasilonego przekaźnictwa.
Przyjęcie toksycznej dawki tych leków ma negatywny wpływ na ośrodkowy układ nerwowy i powoduje jego zahamowanie. Ilość substancji uznawana za toksyczną różni się w zależności od leku – dla amitryptyliny wynosi około 500 mg (śmiertelna około 1000 mg), a dla imipraminy dawka śmiertelna wynosi od 2 do 5 g. Zatrucia są najczęściej wynikiem samodestrukcyjnego działania pacjenta.
Objawy zatrucia trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi pojawiają się około 2 godziny po przyjęciu toksycznej dawki. Najczęstsze objawy obejmują zmęczenie, szum w uszach, suchość błon śluzowych, zawroty głowy oraz pełnoobjawowy zespół cholinolityczny, który obejmuje problemy z oddawaniem moczu, zaburzenia widzenia, rozszerzenie źrenic, atonię jelit, zaparcia, napady jaskry i tachykardię.
