Występowanie kamieni w pęcherzyku żółciowym, stan znany również jako kamica żółciowa, może prowadzić do intensywnych ataków kolki żółciowej, zlokalizowanej w prawej stronie pod żebrami. Takie epizody bólu są skłonne do powtarzania się, a z upływem czasu choroba ta stwarza ryzyko poważnych powikłań. Główną metodą leczenia kamicy żółciowej jest chirurgiczne usunięcie pęcherzyka żółciowego. W przypadku gdy pacjent nie kwalifikuje się do operacji, stosuje się terapię farmakologiczną.
Kamienie żółciowe formują się w wyniku wytrącania nierozpuszczalnych elementów żółci – cholesterolu, soli kwasów żółciowych, białek, bilirubiny czy innych pigmentów żółciowych. Na podstawie składu złogów wyróżnia się trzy rodzaje kamieni: cholesterolowe, barwnikowe (powiązane z obecnością bilirubiny) oraz mieszane.
Formowanie się kamieni cholesterolowych może być powiązane z nadmierną syntezą i sekrecją cholesterolu przez wątrobę lub z niedostateczną aktywnością enzymu odpowiedzialnego za jego rozkład. Spadek ilości kwasów żółciowych lub zastój żółci również sprzyjają tworzeniu się złogów cholesterolowych. Inne czynniki ryzyka rozwoju kamicy cholesterolowej obejmują: predyspozycje genetyczne, płeć (kobiety są częściej narażone na choroby pęcherzyka żółciowego), starszy wiek, stosowanie preparatów na bazie estrogenów, obecność cukrzycy lub hipertriglicerydemii, otyłość i fluktuacje masy ciała, a także terapia fibratami.
Kamica barwnikowa jest skutkiem nadmiaru bilirubiny wydzielanej do żółci. Może ona wynikać z różnych jednostek chorobowych, ale najczęstszymi przyczynami zwiększającego się ryzyka wystąpienia złogów barwnikowych są: anemia hemolityczna, choroba Leśniowskiego-Crohna oraz marskość wątroby. W Europie dominującym typem są kamienie cholesterolowe stanowiące ponad 75 procent wszystkich przypadków.