Już od 2005 roku w Unii Europejskiej funkcjonuje Europejski System Handlu Emisjami (EU ETS), który obliguje przedsiębiorstwa działające w sektorach takich jak transport morski, lotnictwo, energetyka oraz gałęzie przemysłu o wysokim zużyciu energii do nabycia uprawnień do emisji dwutlenku węgla. System ten obejmuje około 45% wszystkich emisji gazów cieplarnianych generowanych przez kraje członkowskie UE. Teraz jednak, EU ETS zostaje rozszerzony o dodatkowy, niezależny system – ETS2, skupiający się na sektorach budownictwa, transportu drogowego oraz tzw. małym przemyśle, które nie były wcześniej uwzględniane.
ETS2 powstał jako wynik rewizji dyrektywy 2003/87/WE ustanawiającej system handlu emisjami. Celem tego systemu jest objęcie regulacjami źródeł CO2, które nie były dotychczas uwzględnione w ramach EU ETS. Sektor budownictwa, transport drogowy oraz mały przemysł są odpowiedzialne za generowanie około 40% emisji w UE. Pełna funkcjonalność systemu ETS2 ma zacząć obowiązywać od 2027 roku.
Twórcy ETS2 są przekonani, że nowy system przyczyni się do zwiększenia inwestycji w renowacje budynków oraz mobilność niskoemisyjną. Cel jest ambitny – osiągnąć zerowe emisje netto w Unii Europejskiej do 2050 roku. Co ważne, podmiotami zobowiązanymi do monitoringu i raportowania poziomu emisji będą głównie dostawcy paliw kopalnych. Zakłada się, że wprowadzenie ETS2 umożliwi redukcję produkcji CO2 o 42% w stosunku do 2005 roku.
Wdrażanie ETS2 rozpocznie się już w 2025 roku. Początkowo, firmy objęte tym systemem będą musiały monitorować i raportować swoje emisje. W 2027 roku zostaną one zobowiązane do zakupu uprawnień do emisji na specjalnym rynku. Unia obiecuje dla tych firm o 30% większą ilość uprawnień w pierwszym roku działania systemu. Przewidziano również możliwość uruchomienia rezerw uprawnień do emisji, jeśli ich cena przekroczy 45 euro za tonę CO2 lub jeśli będzie ona rosła zbyt szybko.
ETS2 będzie funkcjonował na zasadach rocznych cykli. Firmy będą musiały zdobyć pozwolenie na emisję gazów cieplarnianych do 25 stycznia 2025 roku i przedstawić swój plan monitoringu i raportowania emisji. Do 30 kwietnia każdego roku będą one zobowiązane do złożenia raportu za poprzedni rok kalendarzowy.
