Cukrzyca ciążowa zalicza się do największych ryzyk metabolicznych dla kobiet w stanie błogosławionym. Przy odpowiednim podejściu do diagnozy i leczenia, jest możliwe zapobieganie negatywnym skutkom dla zdrowia matki i dziecka. Niemniej jednak, niedostateczna troska o to schorzenie może prowadzić do wielu poważnych komplikacji podczas porodu. W tym artykule omówione zostaną przyczyny cukrzycy ciążowej oraz czynniki ryzyka.
Cukrzyca ciążowa, inaczej nazywana Gestational Diabetes Mellitus (GDM), to stan charakteryzujący się hyperglikemią u kobiet w ciąży, co oznacza stale podwyższone stężenie glukozy we krwi. Może pojawić się na dowolnym etapie ciąży, choć najczęstszym momentem jej występowania jest II lub III trymestr. Ważne jest również zaznaczenie, że termin „cukrzyca ciążowa” to jedynie jeden ze sposobów opisania stanu hyperglikemii u kobiet w ciąży. Istnieje wiele różnych rodzajów cukrzycy, które są klasyfikowane według różnych kryteriów, co umożliwia precyzyjniejsze zrozumienie problemu i odpowiednie dostosowanie terapii.
Nowoczesne kryteria diagnozowania cukrzycy u ciężarnych kobiet są przedstawione jak poniżej:
Cukrzyca przedciążowa – jest to cukrzyca, która została zdiagnozowana u kobiety jeszcze przed zaśnięciem w ciążę. Cukrzyca wykryta podczas ciąży – to stan hyperglikemii, który po raz pierwszy został rozpoznany u kobiety w czasie ciąży. Możemy tutaj wyróżnić różne jednostki chorobowe, które zależą od poziomu stężenia glukozy we krwi oraz nasilenia symptomów:
Cukrzyca w ciąży – diagnozuje się ją, gdy glikemia na czczo wynosi ≥ 126 mg/dl (≥7,0 mmol/l), glikemia w 120 minucie doustnego testu obciążenia 75 g glukozy (OGTT) wynosi ≥ 200 mg/dl (≥11,1 mmol/l), a glikemia przygodna wynosi ≥ 200 mg/dl (≥11,1 mmol/l) i występują objawy kliniczne hiperglikemii.
Cukrzyca ciążowa – diagnozuje się ją, gdy spełnione jest przynajmniej jedno z trzech kryteriów rozpoznania cukrzycy ciążowej, zgodnie z testem obciążenia glukozą według IADPSG 2010 i WHO 2013. Cukrzyca taka zwykle ustępuje po porodzie, ale może też trwać po urodzeniu dziecka jako cukrzyca ujawniona w ciąży.
Uważa się, że głównym powodem powstawania cukrzycy ciążowej są zmiany hormonalne zachodzące w organizmie kobiety oczekującej na przyjście na świat swojego dziecka. Hormony takie jak estrogeny, progesteron czy laktogen łożyskowy działają przeciwnie do insuliny, blokując jej funkcje w ciele, co prowadzi do insulinooporności. Powoduje to wzrost stężenia glukozy we krwi. Istnieją również różne czynniki zewnętrzne i wewnętrzne, które mogą wpływać na większe ryzyko rozwoju cukrzycy ciążowej u kobiety.
