Ropne stany zapalne dziąseł stanowią medyczną konieczność wymuszającą szybką reakcję ze strony specjalisty stomatologa. Może do nich dojść jako powikłanie po ekstrakcji zęba. Lokalizacja ropień i ich specyficzne objawy są ściśle związane z miejscem, w którym one występują – na przykład, mogą pojawić się ropnie dziąsłowe, przyzębne lub okołokoronowe. Jak wygląda procedura leczenia i eliminacji ropy z dziąseł? Czy antybiotykoterapia jest nieodzownym elementem tego procesu?
Przeanalizujmy, co prowadzi do tworzenia się ropy w dziąśle. Ropień to nic innego jak obszar wypełniony ropą, powstający na skutek degradacji komórek tkanki oraz układu odpornościowego. Istnieje wiele rodzajów ropni, które mogą powstawać w tkankach parodontalnych czy też ropne zapalenia tkanek około szczytowych – te dwa typy są często mylone.
Ropnie generowane przez tkanki otaczające korzeń zęba mają swoją unikalną etiologię i rozwijają się w specyficzny sposób – infekcja ropna roznosi się od wnętrza zęba, co często jest spowodowane próchnicą, prowadzącą do martwicy miazgi. Wśród tych ropni można wyróżnić ropień okołoszczytowy, ropień podokostnowy oraz ropień podśluzówkowy.
W niniejszym artykule skupimy się na ropniach pochodzących od tkanek parodontalnych. Mogą one być oznaką nieleczonych, agresywnych lub zaawansowanych przewlekłych chorób przyzębia. Powstają one w efekcie zmian w składzie bakterii poddziąsłowej lub obniżonej odporności organizmu. Czynniki sprzyjające powstawaniu ropnia zęba to: zamknięcie kieszonki, zajęcie furkacji korzenia (miejsce na zębach wielokorzeniowych między korzeniami), stosowanie antybiotyków ogólnoustrojowo oraz choroby takie jak cukrzyca.
Różne typy ropni w jamie ustnej są klasyfikowane na podstawie ich lokalizacji. Ropień dziąsła jest względnie rzadkim stanem, będącym miejscowym zapaleniem ropnym dziąsła brzeżnego lub brodawki międzyzębowej. Jest często wywołany przez obecność ciała obcego. Proces tworzenia tej wydzieliny trwa średnio 24-48 godzin.
Ropień przyzębny jest zlokalizowany w tkankach przylegających do kieszonki przyzębnej i może prowadzić do destrukcji włókien ozębnej oraz kości wyrostka zębodołowego szczęki i części zębodołowej żuchwy. Często jest po prostu nazywany ropniem zęba. Ropnie te mogą występować w przypadku agresywnego lub przewlekłego, zaawansowanego zapalenia przyzębia. Pojawiają się na skutek zmian w składzie flory bakteryjnej w kieszonce lub przy obniżonej reakcji immunologicznej organizmu.
Ropień okołokoronowy jest infekcją ropną otaczającą koronę częściowo wyrzniętego lub trudno wyrzynającego się zęba, najczęściej trzeciego trzonowca. Potocznie znany jako „ropa w dziąśle przy ósemce”, zazwyczaj pojawia się w okolicy płata dziąsłowego pokrywającego koronę trzeciego zęba trzonowego w żuchwie. Ropień zęba może wystąpić na skutek problemów z utrzymaniem prawidłowej higieny jamy ustnej, ale także z powodu niewłaściwej pozycji lub braku miejsca dla rosnącego zęba.