Kwestia poprawnego wyznaczenia dni płodnych nabiera istotnego znaczenia nie tylko dla par pragnących spłodzić potomstwo, ale również dla osób, które preferują uniknąć ciąży. Istnieje wiele technik umożliwiających określenie tych dni. Dla wielu kobiet najpopularniejszą z nich jest metoda polegająca na obserwacji śluzu szyjkowego. Inne często wykorzystują testy do identyfikacji dni płodnych.
Metoda wielowskaźnikowa, zaliczana do naturalnych metod planowania rodziny, jest skutecznym narzędziem w procesie określania dni płodnych. Ginekolog, za pomocą badania ultrasonograficznego, może zidentyfikować przybliżoną datę owulacji. Kluczowe jest jednak to, aby kobieta posiadała szczegółową wiedzę o strukturze cyklu miesiączkowego i umiała go interpretować. Cykl miesiączkowy dzieli się na cztery fazy: menstruacja, faza folikularna, owulacja oraz faza lutealna.
Zakres czasowy normalnego cyklu wynosi od 24 do 35 dni. Menstruacja to okres comiesięcznego krwawienia o długości od trzech do sześciu dni. Pierwszy dzień miesiączki oznacza pierwszy dzień całego cyklu. Faza folikularna to etap, podczas którego następuje odbudowa nabłonka błony śluzowej złuszczonego w trakcie menstruacji, a także wzrost dominującego pęcherzyka Graffa. Długość tej fazy bywa zróżnicowana – u kobiet z dłuższymi cyklami może trwać dłużej, natomiast przy krótszych cyklach jej trwanie może skrócić się do kilku dni.
Następną fazą jest owulacja, która ma miejsce przez około jeden dzień i polega na pęknięciu pęcherzyka Graffa, z którego wydostaje się oocyt gotowy do zapłodnienia. Ostatnim etapem jest faza lutealna – w przypadku braku zapłodnienia, pęcherzyk Graffa przekształca się w ciałko żółte. W sytuacji zapłodnienia, tworzy się ciałko żółte ciążowe. Czas trwania tej fazy wynosi od 10 do 14 dni niezależnie od długości cyklu. Po tym etapie rozpoczyna się nowy cykl i następuje menstruacja.